จากรูปร่างภายนอกของปะการังที่มีลักษณะเด่นแตกต่างกัน
ทำให้สามารถแบ่งกลุ่มของปะการังได้เป็น 7
กลุ่ม คือ
1. ปะการังก้อน
เป็นก้อนตันคล้ายก้อนหิน ไม่มีกิ่งยื่นออกมา
เช่น ปะการังสมอง
2.
ปะการังกิ่งก้าน บางทีเรียกว่า
ปะการังเขากวาง มีลักษณะเป็นแท่งรวมกันเป็นกระจุก
โดยไม่ติดต่อกันเป็นเนื้อเดียวกันตลอดทั้งก้อน
มักพบในบริเวณที่น้ำนิ่ง
เนื่องจากไม่สามารถทนทานต่อคลื่นลมรุนแรงได้
3.
ปะการังหุ้มห่อ หรือปะการังเคลือบ
มีลักษณะแผ่ขยายคลุมไปตามลักษณะของพื้นผิวที่มันห่อหุ้มอยู่
4. ปะการังแผ่น
มีลักษณะแบบขยายออกไปตามแนวราบคล้ายโต๊ะ
อาจซ้อนกันเป็นชั้นๆ บางครั้งเรียกปะการังโต๊ะ
5. ปะการังผักกาด
หรือปะการังกลีบซ้อน
หรือปะการังแผ่นตั้ง
มีลักษณะเป็นแผ่นแบนติดกัน
หรือรวมกันเป็นกระจุกแบบใบไม้หรือผัก
จะพบอยู่ในแหล่งน้ำที่ตื้นหรือน้ำที่ใส
6. ปะการังพุ่ม
มีลักษณะเป็นพุ่มกลม มีกิ่งก้านสั้น
เป็นแท่งรวมกันเป็นกระจุก เป็นดง
หรืออาจพบอยู่ตามด้านบนของก้อนปะการังขนาดใหญ่
7. ปะการังเห็ด
มีลักษณะเป็นปะการังก้อนเดี่ยว
มีปะการังอยู่ตัวเดียว
มีปากอยู่ตรงกลางเคลื่อนที่ไปได้ช้าๆ
มักพบตามพื้นทรายระหว่างแนวปะการัง
แนวปะการังที่ครอบคลุมพื้นที่ชายฝั่งทั่วไปนั้น
หากจะพิจารณารูปแบบโครงสร้างการก่อตัวแล้ว
สามารถแบ่งได้เป็น 3 ชนิด
โดยแนวปะการังเล็กๆ
ที่ก่อตัวและแพร่กระจายตามบริเวณชายฝั่งเรียกว่า
"แนวปะการังชายฝั่ง"
ห่างจากฝั่งออกไปเป็นแนวปะการังที่มีโครงสร้างแงได้เป็นเขตน้ำต่างๆ
ในช่วงน้ำลง อีกทั้งถูกแบ่งกั้นจากชายฝั่ง
โดยทะเลสาบน้ำเค็ม (Lagoon)
เรียกว่า
"แนวปะการังแบบกำแพง"
ส่วนแนวปะการังที่ก่อตัวในน่านน้ำทะเลลึก
มีลักษณะเป็นวงแหวนหรือเกือกม้า
ซึ่งอาจเกิดจากภูเขาไฟยุบตัวเรียกว่า
"แนวปะการังแบบเกาะ"
แนวปะการังที่พบตามชายฝั่งทะเลไทย
จากลักษณะภูมิประเทศของชายฝั่งทะเลด้านอ่าวไทยที่มีลักษณะเป็นชายฝั่งทะเลน้ำตื้น
มีแม่น้ำใหญ่ๆ หลายสายไหลลงสู่อ่าวไทย เช่น
แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำแม่กลอง
แม่น้ำบางปะกง และอื่นๆ
น้ำทะเลจึงขุ่นมากกว่าน้ำทะเลด้านชายฝั่งทะเลอันดามัน
ซึ่งมีลักษณะภูมิประเทศค่อนข้างเป็นหน้าผาชัน
การก่อตัวของแนวปะการังของฝั่งทะเลอันดามันจึงเป็นไปได้ดีกว่าทางฝั่งอ่าวไทย
ทั้งนี้เพราะมีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่เหมาะสมกว่า
โดยเฉพาะความโปร่งใสของน้ำทะเล
แนวปะการังที่แผ่ขยายอาณาจักรครอบคลุมน่านน้ำชายฝั่งทะเลไทย
มีพื้นที่รวมประมาณ 12,000 ตารางกิโลเมตร
และมีปะการังมากว่า 300 ชนิด
ซึ่งหากจะเปรียบเทียบในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แล้ว
พื้นที่แนวปะการังของไทยจัดอยู่ในอันดับที่ 3
รองจากประเทศฟิลิปปินส์และอินโดนิเซีย
แต่ในเรื่องความงดงามและความหลากหลายนั้น แนวปะการังของไทยขึ้นชื่อลือนามติดอันดับ
1 ใน 10 ของโลก ซึ่งแนวปะการังที่งดงามนี้
คือแนวปะการังของหมู่เกาะสิมิลันและหมู่เกาะสุรินทร์ |