การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช คือ การนำเอาเซลล์หรือเนื้อเยื่อ หรือ อวัยวะบางส่วนของพืช เช่น ยอด       ลำต้น ใบ ราก ส่วนต่างๆ ของดอกหรือผล มาเพาะเลี้ยงบนอาหารสังเคราะห์ ในสภาพปลอดเชื้อ
 

ต้นกล็อกซีเนียที่เกิดจากใบ

ต้นขนุนที่เกิดจากตาข้าง

ต้นประดู่ที่เกิดเมล็ด

ต้นหวายที่เกิดจากเอ็มบริโอ


ส่วนประกอบของอาหารสังเคราะห์
  • ธาตุอาหารที่พืชต้องการ แบ่งเป็น ธาตุอาหารหลักที่พืชต้องการในปริมาณมาก เช่น ไนโตรเจน, ฟอสฟอรัส,       โปแตสเชี่ยม ฯ และธาตุอาหารรองที่พืชต้องการในปริมาณที่น้อย เช่น เหล็ก, สังกะสี, ทองแดง, โบรอน ฯลฯ
  • วิตามิน เช่น thiamine, nicotinic acid, inositol ฯลฯ
  • สารควบคุมการเจริญเติบโต
  • น้ำตาล
  • สารประกอบอินทรีย์อื่น เช่น น้ำมะพร้าว, กล้วยบด ฯลฯ
  • วัสดุค้ำจุน เช่น วุ้น (ในกรณีที่เป็นอาหารแข็ง)

ห้องปฏิบัติการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช ประกอบด้วยส่วนสำคัญ 3 ส่วนคือ
 

ห้องเตรียมอาหาร ห้องย้ายเนื้อเยื่อ ห้องเลี้ยงเนื้อเยื่อ

ขั้นตอนการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

  • เตรียมอาหารสำหรับใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

  • ฟอกทำความสะอาดเนื้อเยื่อ

 
  • เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

  • ย้ายปลูก

การเตรียมอาหารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
 

ผสมสารเคมี
ปรับ pH ของอาหารเป็น 5.67 - 5.70
ตักใส่ขวด

1.

2.

3.

4.

นึ่งฆ่าเชื้อที่อุณหภูมิ 121 เซ็ลเซียส  ความดัน  15 ปอนด์/ตารางนิ้ว นาน 15-20 นาที
อาหารสำหรับเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
......................................................................................................................................................
การฟอกทำความสะอาดชิ้นพืช



 
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

 

การขยายพันธุ์พืช ด้วยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชนี้ สามารถเพิ่มปริมาณต้นพืชได้เป็นปริมาณมากในคราวเดียวกัน และใช้ระยะเวลาสั้น



 

เพาะเลี้ยงเพื่อกระตุ้นให้ชิ้นพืช
เกิดยอดใหม่
พาะเลี้ยงเพื่อกระตุ้นให้ชิ้นพืช
จำนวนมาก
เพาะเลี้ยงเพื่อกระตุ้น
ให้เกิดราก
เก็บรักษาเนื้อเยื่อไว้ที่ห้องที่ควบคุมอุณหภูมิ 24 0ซ, มีความเข้มแสง 2,000 ลักซ์ และให้แสงนาน 14 ชม./วัน


การย้ายปลูก

ย้ายปลูกและปรับสภาพต้นในวัสดุปลูกที่เป็นขี้เถ้าแกลบ
และเก็บรักษาไว้ในห้องที่ควบคุมอุณหภูมิ 24
0
 

ย้ายปลูกลงถุงดำที่มีวัสดุเพาะ

ต้นขนุนจากการ
เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
 
 

 l โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ l กิจกรรมโครงการ l สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน l ข้อมูลพรรณไม้ l เอกสารโครงการ l โครงการทดลองปลูกพืชพรรณ l

 l Home l Webboard l RSPG e-Mail l Web Links l สำนักงาน อพ.สธ l ชมรมคณะปฏิบัติงานวิทยาการ I สารพรรณพฤกษ์ Iห้องสมุด อพ.สธ. I

 

สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
สวนจิตรลดา ถ.ราชวิถี เขตดุสิต กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๓
โทร. ๐-๒๒๘๒-๑๘๕๐, ๐-๒๒๘๒-๐๖๖๕ โทรสาร ๐-๒๒๘๒-๐๖๖๕
E-mail : admin@plantgenetics-rspg.org

 
 
 
 

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ.๒๕๔๔ ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ.๒๕๓๗
ห้ามนำข้อมูลของเครือข่ายนี้ ไปเผยแพร่ต่อโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร