-6-

 

 
     
 

2.   กลุ่มพืชเมล็ดเปลือย (Conifer or Gymnosperm)

                                พืชเมล็ดเปล่อยหรือพืชพวกไม้สน มีทั้งไม้ยืนต้น ไม้พุ่ม ไม้เถาและที่คล้ายปาล์ม ในประเทศไทยมีทั้งหมด 25 ชนิด จาก 6 วงศ์และ 8 สกุล สำหรับบนหมู่เกาะช้างเท่าที่ทราบในเวลานี้มี 7 ชนิด จาก 3 วงศ์ คือ
                                 Cycadaceae วงศ์ปรง เป็นพืชที่มีลำต้นและใบคล้ายพวกหมากหรือปาล์ม ผลคล้ายผลหมากขนาดเล็ก พบตามป่าชายหาด และป่าดิบเชิงผา ประกอบด้วย Cycas circinalis L. ปรง, C. rumphii Miq. ปรงทะเล หรือมะพร้าวเต่าทะเล

  
 

 

Cycas circinalis Cycas rumphii Cycas rumphii
     

                       Gnetaceae วงศ์เครือม่วย เป็นพวกไม้พุ่ม และไม้เถา พบตามป่าแล้ง และป่าเชิงผา ใบเรียงตรงข้ามเป็นคู่ๆ เนื้อในเปลือกมีน้ำเลี้ยงหรือยางสีแดงเข้ม ช่อดอกเป็นแท่งและแบ่งเป็นข้อๆ คล้ายตัวกิ้งกือขนาดเล็ก ประกอบด้วย Gnetum gnemon L. var. tenerum Markgr. ผักเมี่ยง, G. macrostachyum Hook. f. เมื่อยดูก, G. montanum Markgr. เมื่อย






Gnetum montanum Gnetum montanum Gnetum montanum
 
 
     

 Podocarpaceae วงศ์พญาไม้ เป็นไม้ต้น พบตามป่าดิบชื้น ใบเรียงเวียน หรือออกตรงข้ามเป็นคู่ๆ แผ่นใบหนา ดอกแยกเพศต่างช่อ ช่อดอกเพศผู้รวมเป็นแท่งสั้นๆ ส่วนดอกเพศเมียออกเดี่ยวๆ บนก้านที่บวมพอง ผลแข็ง เป็นมันประกอบด้วย Nageia wallichiana (C. Presl.) Kuntze ขุนไม้; Podocarpus neriifolia D. Don พญาไม้
 




 

Nageia wallichiana

Podocarpus neriifolins

 

3.   กลุ่มพืชใบเลี้ยงเดี่ยว (Monocotyledon)

                เป็นพืชดอกที่มีใบเลี้ยงใบเดี่ยวในประเทศไทยมี 50 วงศ์ งานวิจัยและตรวจสอบของกลุ่มนี้ยังไม่ยุติ จึงไม่ทราบจำนวนสกุลและชนิดแน่ชัด อย่างไรก็ตามในหมู่เกาะช้างเท่าที่ทราบในเวลานี้ มี 208 ชนิด จาก 25 วงศ์ คือ
                                Agavaceae วงศ์ป่านมนิลา เป็นพวกไม้พุ่ม ลำต้นเดี่ยวหรือเป็นกอ ลักษณะคล้ายพวกหมากหรือปาล์มใบเดี่ยว เรียงเวียน มีทั้งที่ใบมีหนามและไม่มีหนาม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 3 แฉก ออกรวมเป็นช่อเชิงลด ช่อกระจะ และช่อกระจุกแยกแขนง ผลแบบผลแห้งหรือผลเนื้อนุ่ม เท่าที่พบ (ปลูก) ในหมู่เกาะช้างมีชนิดเดียว คือ Cordyline fruticosa (L.) Göpp. มะผู้มะเมีย
                                 Amaryllidaceae วงศ์พลับพลึง พืชอวบน้ำ พบตามป่าชายหาด มีหัวใต้ดิน ชูลำต้นเทียมที่เกิดจากโคนกาบ ใบเดี่ยว เรียงเวียน โคนใบเป็นกาบแนบชิดกัน ดอกสมบูรณ์เพศออกรวมเป็นช่อ แบบช่อซี่ร่ม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 3 กลีบ โคนติดกันเป็นหลอด ผลแบบผลแห้ง หรือผลมีเนื้อนุ่ม มี :- Crinum asiaticum L. พลับพลึง
 

Crinum asiaticum

Crinum asiaticum
     

                                Araceae วงศ์บุก-บอน พืชอวบน้ำ มีเหง้าหรือหัวใต้ดิน มีทั้งพืชล้มลุกหลายฤดูและไม้เถา มีทั้งอยู่บนบกและในน้ำ ทุกสภาพป่า ใบเดี่ยว เรียงเวียนหรือเรียงในระนาบเดียว ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมีกาบเป็นแท่งออกตามยอดลำต้นเป็นส่วนใหญ่ ดอกมีทั้งสมบูรณ์เพศและแยกเพศที่มีเกสรเพศผู้อยู่ทางปลายช่อ กลีบดอก 4-6 กลีบหรือไม่มี ผลเล็กแบบผลมีเนื้อ มี :- Acorus calamus L. ว่านน้ำ; Aglaonema costatum N.E.Br. ใบ้สามสี, A. simplex Blume ว่านขันหมาก, A. tenuipes Engl. พรหมตีนสูง; Alocasia fornicata (Roxb.) Schott กระดาดดง, A. longiloba Miq. กะเจาะนก, A. macrorrhizos (L.) G. Don กระดาด; Amorphophallus longituberosus (Engl.) Engl. et Gehrm. บุกหัวยาว, A. paeoniifolius (Dennest.) Nicolson บุกคางคก; Amydrium medium (Zoll. et Moritzi) Nicolson ผักหนามย่าน; *Anadendrum angustifolium Engl. นมตำรี, A. montanum (Blume) Schott; Homalomena propinqua Schott เต่าเขียด, บอนส้ม, H. truncata Engl. เต่าเกียด; Pistia stratiotes L. จอก; Pothos scandens L. ตะเข็บ; Pseudodracontium harmandii Engl. var. *schmidtii Engl.; Rhaphidophora peepla Schott พลูช้าง;
* Scindapsus siamensis Engl.
     
Aglaonema tenuipes Amorphophallus paeoniifolius Pseudodracontium harmandii
     

                                Asparagaceae วงศ์สามสิบ-หน่อไม้ฝรั่ง ไม้เถา อาจมีหนาม มีเหง้าและรากอวบใต้ผิวดิน พบตามป่าชายหาด ป่าเหล่า และป่าดิบ ใบเรียวเล็กหรือเป็นเกล็ดโค้ง เรียงเวียน ดอกมีทั้งดอกสมบูรณ์เพศและแยกเพศ อาจเป็นดอกเดี่ยวหรือรวมเป็นช่อซี่ร่ม และช่อกระจะ มีทั้งกลีบดอก 3 หรือ 6 กลีบ อาจแยกหรือติดกันบริเวณโคนกลีบ เกสรเพศผู้เท่าจำนวนกลีบ ผลกลม แบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด มี :- Asparagus acerosus Roxb. จั่นดิน
                                 Cannaceae วงศ์พุทธรักษา เป็นพืชล้มลุก มีเหง้าใต้ดิน เป็นพืชที่มีนำเข้ามาปลูกเป็นไม้ประดับ ใบเดี่ยวเรียงเวียน โคนใบเป็นกาบหุ้มทำให้เกิดลำต้นเทียม ดอกออกรวมเป็นช่อกระจุก ดอกที่ยอดลำต้นเทียม ดอกโตมีหลากสี เป็นดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมี อย่างละ 3 กลีบ โคนกลีบดอกติดเป็นรูปกรวย เกสรเพศผู้มักมี 2  อัน ผลกลม แบบผลแห้งแตก เมล็ดมีแป้งมาก มี :- Canna edulis Ker Gawl. พุทธรักษากินหัว, C. indica L. พุทธรักษา, C. warszewiczii Dietr.