ดร.ปิยรัษฎ์ ปริญญาพงษ์
เลขานุการคณะกรรมการ อพ.สธ. และรองหัวหน้าสำนักงาน อพ.สธ
.......................................................................................
   
 

          อีกครั้งที่มีส่วนร่วมในการเขียนบทความลงจุลสาร หลังจากที่ต้องส่งต้นฉบับให้กับจุลสารสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ (อพ.สธ.) ทุกๆ สองเดือนเป็นกิจวัตรมาเป็นเวลาร่วมสิบปี  ไม่เว้นแม้แต่ช่วงที่เรียนต่ออยู่ต่างแดน โชคดีจริงๆ ที่สมัยนี้การสื่อสารนั้นดีมาก การใช้ electronic mail (e-mail) ช่วยอำนวยความสะดวกจริงๆ แล้วการได้มีโอกาสไปเรียนต่อระดับปริญญาเอกในต่างประเทศเป็นเวลาหลายปีนั้น เป็นโอกาสในชีวิตที่แตกต่างออกไป บอกใครๆ เสมอ ไม่ว่าเป็นรุ่นน้องหรือเพื่อนๆ ที่กำลังจะไปเรียนต่อต่างประเทศที่มากกว่าหนึ่งปีนั้น ไม่ควรเป็นการไปเรียนต่ออย่างเดียว แต่นั่นเป็นการใช้ชีวิตส่วนหนึ่งด้วย เพราะว่าสี่ห้าปีที่ไปเรียนนั้นเป็นเวลายาวนาน พอที่จะทำให้อะไรๆ ที่อยู่ข้างหลังเราเปลี่ยนไป เช่น เปลี่ยนนายกรัฐมนตรี กรุงเทพฯ สะอาดขึ้น มีรถไฟฟ้าใช้แต่รถติดมากขึ้น มีสะพานพระรามแปด มีอุโมงก์รอดข้ามแยกหน้าบ้าน รถเมล์เปลี่ยนสาย บ้านตัวเองเปลี่ยนเลขที่บ้าน และคงรวมถึงบ้านเพื่อนบ้านด้วย ยังมีอะไรที่เปลี่ยนแปลงไปอีกเยอะ ยังไม่รวมถึงเพื่อนร่วมรุ่นที่แต่งงานมีลูก และลูกเข้าโรงเรียนอนุบาลไปแล้ว อันนี้ทำให้ต้องเร่งตัวเองอีกหลายเท่าเพื่อทำให้สถานภาพใกล้เคียงกัน เมื่อกลับมาใหม่ๆ ก็ต้องปรับตัวกันใหม่เล็กน้อย แต่ไม่มากหรอกเพราะไม่ได้ไปเรียนต่อตั้งแต่เด็กๆ ไม่ได้กลับมาแล้วพูดภาษาไทยอันเป็นภาษาที่อยู่เกินสามสิบปีไม่ชัด ส่วนด้านอากาศก็อาจต้องปรับกันสองสามเดือน แล้วก็กร้านเหมือนเดิม ถ้ามีโอกาสได้เขียนลงจุลสารฯ ต่อไปคงได้มีโอกาสเล่าสู่กันฟังเป็นเรื่องๆ ไป

 

          ในส่วนเรื่องราวของงานหลังจากกลับจากเรียนต่อ มีความรับผิดชอบที่แหละที่มากขึ้น เช่นการเดินทางที่ต้องประสานงานที่ต่างจังหวัดมากขึ้น เช่นการเดินทางที่ต้องประสานงานที่ต่างจังหวัดมากขึ้น เนื่องจาก อพ.สธ.มีหน่วยงานและสาขาอยู่ทุกภาคของประเทศไทย มีเจ้าหน้าที่ในความรับผิดชอบมากขึ้น มีทีมงานมากขึ้น ต้องพบปะผู้คนและเรียนรู้ลักษณะของคนที่เกี่ยวข้องกับการประสานงานกับหน่วยงานที่เข้าร่วมสนองพระราชดำริฯ ให้เป็นไปในแนวทางที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงมีพระราชดำริไว้  ที่ตั้งชื่อเรื่องว่า "ชีวิตเลขาฯ" มิได้หมายถึงเลขานุการส่วนตัวของผู้หนึ่งผู้ใด แต่เป็นเลขานุการคณะกรรมการโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) จึงละเว้นมิได้ที่ต้องขอขอบพระคุณหัวหน้าซึ่งได้มอบหมายความไว้วางใจและให้โอกาสทำงานสนองพระราชดำริฯ ให้ทำงานหน้าที่นี้ตั้งแต่ยังเรียนอยู่ในต่างแดน แน่นอนเพราะเหตุนี้ ชีวิตการทำงานก็ต้องปรับตัว เพราะว่าไม่ได้ทำงานเหมือนที่เรียนมาโดยตรงในเรื่องการตัดต่อยีนในพืช (Plant Molecular Biology) และการแสดงออกของยีนในพืช (Gene Expression) แต่ก็กลับต้องเรียนรู้เข้าใจงานที่อยู่วิจัยงานทางด้านเทคโนโลยีชีวภาพด้านพืชทุกอย่าง ซึ่ง อพ.สธ. เน้นในเรื่องนี้ว่า อพ.สธ. นั้นไม่ใช่แค่อนุรักษ์พันธุกรรมพืชเพียงอย่างเดียว แต่เป็นการพัฒนาบุคคลกรในการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรพันธุกรรมพืชให้เกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย แน่นอนทำให้รู้ว่า การที่ไปเรียนต่อจนจบกลับมานั้น กลับไม่ได้เป็นการสิ้นสุดการเรียน แต่เป็นแค่สัญญาณของการเริ่มต้นของการเรียนรู้ที่มากกว่าหลายพันเท่านัก ณ ปัจจุบันนี้มีงานทางวิชาการให้ดูแลอย่างเต็มที่ใน อพ.สธ. ไม่ว่าจะเป็นด้านพฤกษศาสตร์ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช เมล็ดพันธุ์พืช การศึกษาเห็ดและรา งานชีวโมเลกุล และรวมถึงกิจกรรมต่างๆ ใน อพ.สธ. ทั้งแปดกิจกรรม ได้แก่ ปกปักพันธุกรรมพืช สำรวจเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช ปลูกรักษาพันธุกรรมพืช อนุรักษ์และใช้ประโยชน์พันธุกรรมพืช วางแผนพัฒนาพันธุ์พืช สร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช และกิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช ซึ่งชมรมคณะปฏิบัติงานวิทยาการก็อยู่ในกิจกรรมนี้ ซึ่งถือเป็นงานที่มีเนื้อหามาก ไม่อาจสามารถบรรยายในรายละเอียดของเนื้องานในคราวนี้ได้
          ด้วยประสบการณ์ในการทำงานและความรู้ที่ได้เรียนมาโดยตรงทำให้มีโอกาสได้ถ่ายทอดความรู้ที่สั่งสมด้วยเวลาอันยาวนานร่วมสิบห้าปี โดยเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาร่วมให้นักศึกษาปริญญาโท มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และเป็นอาจารย์พิเศษให้กับมหาวิทยาลัยและสถานศึกษาอีกหลายแห่ง นับว่าเป็นสิ่งที่น่าภาคภูมิใจที่ได้ทำงานที่รัก และเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติอย่างแท้จริง.

    


   สนใจติดต่อขอสมัครสมาชิกและขอรับจุลสารได้ที่ : สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจาก
พระราชดำริฯ สวนจิตรลดา ถนนราชวิถี เขตดุสิต  กรุงเทพ 10303 โทร. 0-2282 1850 , 0-2282 0665