นนทรี  (เป็นสีย้อม)

ชื่อวิทยาศาสตร์
Peltophorum pterocarpum  ( DC.) Back.ex K.Heyne
วงศ์ :   Leguminosae
ชื่อสามัญ : Yellow  Flame, Copper pod
ชื่ออื่น :  กระถินป่า  กระถินแดง (ตราด)  สารเงิน (แม่ฮ่องสอน)
ลักษณะ : เป็นไม้ต้นขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 8-15 เมตร ลำต้น เปลา ตรง แต่มักแตกกิ่งต่ำ เปลือกสีเทาหรือเทาปนดำ ค่อนข้างเรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดเล็กๆ ทั่วไป เรือนยอดเป็นรูปร่มหรือรูปทรงกลมกลายๆ ตามกิ่งก้านและยอดอ่อนจะมีขนสีน้ำตาลแดงคลุม ส่วนกิ่งแก่เกลี้ยง ใบ เป็นช่อแบบขนนกสองชั้น ช่อจะติดเรียงเวียนสลับถี่ๆ ตามปลายกิ่งดูเป็นกลุ่ม ช่อหนึ่งๆ ยาว 20-30 ซม. ช่อประกอบด้วยแขนงช่อย่อยที่ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ 9-13 คู่ คู่ย่อยทางโคนก้านช่อร่วมจะสั้นกว่าคู่ที่ถัดไปทางปลายช่อ แขนง ช่อย่อยประกอบด้วยใบเล็กๆ รูปขอบขนานแคบๆ 8-15 คู่ ใบกว้างประมาณ 5 มม. ยาว 10-15 มม. โคนใบสอบและเบี้ยว ปลายใบทู่หรือหยักเข้าเล็กน้อย หลังใบสีเขียวเข้ม ส่วนท้องใบสีจาง ขอบใบเรียบ ดอก สีเหลือง ออกรวมกันเป็นช่อตั้งชี้ขึ้นตามปลายกิ่งหรือตามง่ามใบตอนปลายๆ กิ่ง ช่อยาว 20-30 ซม. กลีบฐานดอก มี 5 กลีบ ขอบกลีบจะเกยทับกัน กลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบรูปป้อมๆ ผิวกลีบจะย่น โคนกลีบมีขนสีน้ำตาลประปราย เกสรผู้ มี 10 อัน รังไข่ รูปรีๆ มีขนคลุม ภายในมีช่องเดียว มีไข่อ่อน 3-4 หน่วย ผลเป็นฝักแบนๆ เกลี้ยงๆ กว้างประมาณ 2.5 ซม. ยาวประมาณ 10 ซม. ทั้งโคนและปลายฝักเรียวแหลม ฝักอ่อนสีเขียวพอแก่ออกสีน้ำตาลแดง ภายในมีเมล็ดแบน เรียงตัวตามยาวของฝักจำนวน 1-4 เมล็ด
ประโยชน์ : เนื้อไม้ สีชมพูอ่อนถึงน้ำตาลอมชมพู เป็นมันเลื่อม เสี้ยนตรงหรือเป็นคลื่นบ้าง เนื้อหยาบปานกลาง เลื่อยผ่าไสกบตบแต่งง่าย ใช้ทำกระดานปูพื้น เพดาน ฝา เครื่องตบแต่งบ้าน หีบใส่ของ ไถ พานท้ายปืนและรางปืน ทางด้านสมุนไพร เปลือกมีรสฝาด รับประทานเป็นยาขับโลหิต กล่อมเสมหะและโลหิต ใช้เป็นยาขับลม ผายลม และแก้ท้องร่วง