

|
นนทรี
(เป็นสีย้อม)
ชื่อวิทยาศาสตร์ :
Peltophorum pterocarpum
( DC.)
Back.ex K.Heyne
วงศ์ : Leguminosae
ชื่อสามัญ : Yellow
Flame, Copper pod
ชื่ออื่น :
กระถินป่า กระถินแดง (ตราด) สารเงิน
(แม่ฮ่องสอน)
ลักษณะ :
เป็นไม้ต้นขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 8-15 เมตร ลำต้น เปลา ตรง
แต่มักแตกกิ่งต่ำ เปลือกสีเทาหรือเทาปนดำ
ค่อนข้างเรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดเล็กๆ ทั่วไป
เรือนยอดเป็นรูปร่มหรือรูปทรงกลมกลายๆ
ตามกิ่งก้านและยอดอ่อนจะมีขนสีน้ำตาลแดงคลุม
ส่วนกิ่งแก่เกลี้ยง ใบ เป็นช่อแบบขนนกสองชั้น
ช่อจะติดเรียงเวียนสลับถี่ๆ ตามปลายกิ่งดูเป็นกลุ่ม
ช่อหนึ่งๆ ยาว 20-30 ซม.
ช่อประกอบด้วยแขนงช่อย่อยที่ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ 9-13
คู่
คู่ย่อยทางโคนก้านช่อร่วมจะสั้นกว่าคู่ที่ถัดไปทางปลายช่อ
แขนง ช่อย่อยประกอบด้วยใบเล็กๆ รูปขอบขนานแคบๆ 8-15 คู่
ใบกว้างประมาณ 5 มม. ยาว 10-15 มม. โคนใบสอบและเบี้ยว
ปลายใบทู่หรือหยักเข้าเล็กน้อย หลังใบสีเขียวเข้ม
ส่วนท้องใบสีจาง ขอบใบเรียบ ดอก สีเหลือง
ออกรวมกันเป็นช่อตั้งชี้ขึ้นตามปลายกิ่งหรือตามง่ามใบตอนปลายๆ
กิ่ง ช่อยาว 20-30 ซม. กลีบฐานดอก มี 5 กลีบ
ขอบกลีบจะเกยทับกัน กลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบรูปป้อมๆ
ผิวกลีบจะย่น โคนกลีบมีขนสีน้ำตาลประปราย เกสรผู้ มี 10
อัน รังไข่ รูปรีๆ มีขนคลุม ภายในมีช่องเดียว มีไข่อ่อน
3-4 หน่วย ผลเป็นฝักแบนๆ เกลี้ยงๆ กว้างประมาณ 2.5 ซม.
ยาวประมาณ 10 ซม. ทั้งโคนและปลายฝักเรียวแหลม
ฝักอ่อนสีเขียวพอแก่ออกสีน้ำตาลแดง ภายในมีเมล็ดแบน
เรียงตัวตามยาวของฝักจำนวน 1-4 เมล็ด
ประโยชน์ :
เนื้อไม้ สีชมพูอ่อนถึงน้ำตาลอมชมพู เป็นมันเลื่อม
เสี้ยนตรงหรือเป็นคลื่นบ้าง เนื้อหยาบปานกลาง
เลื่อยผ่าไสกบตบแต่งง่าย ใช้ทำกระดานปูพื้น เพดาน ฝา
เครื่องตบแต่งบ้าน หีบใส่ของ ไถ พานท้ายปืนและรางปืน
ทางด้านสมุนไพร เปลือกมีรสฝาด รับประทานเป็นยาขับโลหิต
กล่อมเสมหะและโลหิต ใช้เป็นยาขับลม ผายลม และแก้ท้องร่วง |
|