กลุ่มยารักษาหูด

น้ำนมราชสีห์

ชื่อวิทยาศาสตร์ :   Euphorbia hirta  L.

ชื่อสามัญ :   Garden Spurge

วงศ์ :   EUPHORBIACEAE

ชื่ออื่น :  ผักโขมแดง (ภาคกลาง) หญ้าน้ำหมึก (ภาคเหนือ) หญ้าหลังอึ่ง (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นมีขนสีน้ำตาลปนเหลือง ใบ ใบเรียงตรงข้าม ใบเดี่ยว รูปรี ปลายใบแหลม โคนใบสอบเบี้ยวเล็กน้อย ขอบใบหยักฟันเลื่อย ผิวใบมีขนทั้งสองด้าน ดอก ดอกช่อออกตามซอกใบ ดอกแยกเพศ ไม่มีกลีบดอกและกลีบเลี้ยง ใบประดับเป็นรูปถ้วยสีเขียว เกสรตัวผู้มี 5 อัน เกสรตัวเมียมี 1 อัน รังไข่รูปกลมแกมสามเหลี่ยม มีท่อรังไข่ 3 อัน ผล ผลแห้งแตกได้ 3 พู ผลกลม
ส่วนที่ใช้ :  ใช้ทั้งต้น เก็บในฤดูร้อนล้างให้สะอาดตากแห้งเก็บเอาไว้ใช้หรือใช้สด, ยาง

สรรพคุณ :

• ทั้งต้น  รสฉุน เปรี้ยว เย็นจัด ใช้ดับร้อน แก้พิษ ขับน้ำนม แก้ชื้น ผดผื่นคัน ลำไส้อักเสบเฉียบพลัน บิดจากแบคทีเรีย หนองใน สัสสาวะเป็นเลือด ฝีในปอด ฝีที่เต้านม ฝีพิษบวมแดง ขาเป็นกลาก เน่าเปื่อย

• ยาง  ใช้กัดหูด ตาปลา

วิธีและปริมาณที่ใช้

• ใช้ทั้งต้นแห้ง 6-7 กรัม (สด 30-60 กรัม) ต้มน้ำดื่ม

• ใช้ภายนอก  ต้มเอาน้ำชะล้างหรือตำพอกแผล

ตำรับยา

• แก้บิดมูกเลือด
  ใช้ทั้งต้นแห้ง 15-25 กรัม ผสมน้ำตาลทราย บิดถ่ายเป็นมูกให้ผสมน้ำตาลแดง ใช้น้ำต้มสุกตุ๋นเอาน้ำดื่ม

• แก้เบาขัด หนองใน ปัสสาวะเป็นเลือด
  ใช้ต้นสด 30-60 กรัม ผสมน้ำดื่มวันละ 2 ครั้ง

• แก้ฝีมีหนองลึกๆ
  ใช้ใบสด 1 กำมือ ผสมเกลือและน้ำตาบทรายแดงอย่างละเล็กน้อยตำพอก

• แก้ฝีในปอด
  ใช้ต้นสด 1 กำมือ ตำคั้นเอาน้ำครึ่งแก้ว ผสมน้ำดื่ม

• แก้ฝีที่เต้านม
  ใช้ต้นสด 60 กรัม รวมกับเต้าหู้ 120 กรัม ต้มรับประทาน
  ใช้ต้นสด 1 กำมือ ผสมเกลือเล็กน้อย ตำผสมน้ำร้อนเล็กน้อยพอกบริเวณที่เป็น

• แก้เด็กเป็นตานขโมย (ผอม พุงโร ก้นปอด)
  ใช้ต้นสด 30 กรัม กับตับหมู 120 กรัม ตุ๋นรับประทาน

• แก้เด็กศีรษะมีแผลเปื่อยเน่า มีน้ำเหลือง
  ใช้ต้นสด 1 กำมือ ต้มเอาน้ำชะล้างแผล

• แก้ขาเป็นกลาก เน่าเปื่อย
  ใช้ต้นสด 100 กรัม แช่ในแอลกอฮอล์ 75% จำนวน 500 มิลลิลิตร 3-5 วัน เอาไว้ทาบริเวณที่เป็นบ่อยๆ

• แก้บาดแผลมีเลือดออก
  ใช้ใบสดขยี้หรือตำพอกแผลห้ามเลือด

• ยางใช้กัดหูด ตาปลา
  ใช้ยางขาวทาที่เป็นบ่อยๆ