 |
| |
 |
-8- |
|
|
| |
|
|
| |
Gramineae วงศ์หญ้า
นับเป็นพืชวงศ์ใหญ่เป็นที่สองรองจากพวกกล้วยไม้
ในกลุ่มพืชใบเลี้ยงเดี่ยวทั่วโลกมีประมาณ 9,500 ชนิด ใน 668
สกุล ประกอบด้วยพืชล้มลุกฤดูเดียว หรือมีเหง้าอยู่ได้หลายปี
ลำต้นมีข้อและปล้อง ขึ้นกระจายในทุกสภาพป่า ใบเดี่ยว
เรียงสลับระนาบเดียวหรือเรียงเวียน มักมีกาบโคนก้านใบ
และมีติ่งลิ้นใบ ดอก สมบูรณ์เพศ ออกรวมเป็นช่อเชิงลด
และช่อแยกแขนง มีกาบหรือเกล็ดคล้ายกลีบดอก 2-3 เกล็ด
เกสรเพศผู้มี (1)3-6 อัน ผลแห้งไม่แตก มักถูกเรียกว่า เมล็ด มี
:- Andropogon sanguineus Schreb.;
Arundinella hispida Hack. หญ้าคาย;
Arundo donax L. อ้อ;
Bambusa bambos (L.) Voss ไผ่ป่า;
Bothriochloa intermedia (R. Br.) A. Camus;
Brachiaria ramosa (L.) Stapf; Brachytome
sp.; Capillipedium parviflorum (R. Br.) Stapf
หญ้ายุง; Cenchrus broconii
; Centotheca leppacea Desv.; Chloris incompleta
Roth หญ้าเจ็ดสาย; Coelachne
simpliciuscula Munro
หญ้าวงแหวน;
Coix lachrymajobi L. var. lachymajobi
เดือย; Cymbopogon calcicola
Hubb. หญ้าข้อแดง, ตะไคร้ผา,
C. citratus Stapf ตะไคร้,
C. flexuosus; Cynodon dactylon (L.)
Pers. หญ้าแพรก; Cyrtococcum
accrescens (Trin.) Stapf หญ้าง๊าด;
Dactyloctenium aegyptium (L.) P. Beauv.
หญ้าปากควาย; Dendrocalamus asper
(Roem. et Schult.) Backer ex Heyne ไผ่ตง;
Dimeria ornithopoda Trin. var. tenera;
Echinochloa colona (L.) Link หญ้าข้าวนก;
Eleusine indica (L.) Gaertn.
หญ้าตีนกา; Eragrostis pilosa (L.) P. Beauv.
หญ้ากอ, E. unioloides (Retz.)
Nees หญ้าไข่ปู; Ichnanthus pallens
Munro ex Benth.; Isachne miliacea Roth., I.
miliacea Roth. var. disper (Trin.) Hack., *I.
schmidtii Hack. หญ้าชมิดท์;
Imperata cylindrica (L.) P. Beauv.
หญ้าคา; Ischaemum muticum L.
หญ้าไหวทาม, หญ้าหนอนปลอด; Leptaspis urceolata
R. Br. เหล็กนกคุ่ม; Lophatherum
gracile Brongn. หญ้าขุยไม้ไผ่;
Oplismenus compositus (L.) P. Beauv.
หญ้าไข่แมงดา; Oryza sativa L.
ข้าว; Panicum colonum L., P. heteranthum
Nees et Meyen, P. indicum L., P. interruptum
Willd., P. ovalifolium Poir., P. pilipes Nees
ex Thwaites, *P. ridleyi Hack. ex Ridl.
หญ้าริดเลย์, P. sanguinale L.
var. timorense, P. sarmentosum Roxb.
หญ้าไข่เหา, *P. schmidtii
Hack. หญ้าหมูสี, P. trigonum
Retz.; Paspalum distichum L.
หญ้าสะกาดน้ำเค็ม, P. longifolium Roxb.
หญ้าหวาย, P. orbiculare G.
Forst. หญ้านมหนอน, P.
scrobiculatum L. หญ้าปล้องหิน;
Pennisetum purpureum Schum. หญ้าเนเปีย;
Pogonatherum monandrum Hack.; Sorghum halepense
Pers. หญ้าพง; Spinifex littoreus
Merr. หญ้าลอยลม; Thyrsostachys
siamensis Gamble ไผ่รวก;
Thysanolaena maxima Kuntze ตองดง,
หญ้าไม้กวาด; Vetiveria zizanioides (L.) Nash
ex Small แฝก |
|
| |
|
|
| |
|
 |
 |
|
Hypoxis aurea |
Hypoxis aurea |
|
|
|
Lemnaceae วงศ์แหน
พืชน้ำ เป็นพืชเล็กๆ ลอยหรือจมปริ่มผิวน้ำ
ใบมนกลมบางแผ่ออก ดอกแยกเพศร่วมต้น
ดอกเพศผู้ไม่มีกลีบดอก เกสรเพศผู้ 1 อัน
ดอกเพศเมยมีรังไข่ 1 ช่อง มีออวุล(ไข่อ่อน) 1-7 เม็ด
ผลแบบผลกระเปาะ มี 1-4 เมล็ด มี :- Lemna paucicostata Hegelm.
แทนไข่
Marantaceae
วงศ์สาคู
พืชล้มลุกมีเหง้าใต้ดิน โคนใบเป็นกาบ
หุ้มกันเป็นแท่งสูงขึ้นมาประมาณ 1 เมตร เป็นลำต้นเทียม
ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว แผ่คล้ายใบกล้วยขนาดเล็ก
ดอกสมบูรณ์เพศ ออกรวมเป็นช่อกระจุกแยกแขนง
ขึ้นเหนือกลางกลุ่มใบ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ กลีบดอก 3
กลีบ หลากสี มีกลีบหนึ่งมีจงอยและใหญ่กว่าอีก 2 กลีบ
เกสรเพศผู้ 3-4 อัน แต่มีอันเดียวที่มีเรณู ผลกลม
แบบผลแห้ง หรือผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด มี
:- Maranta arundinacea L. var arundinacea
สาคู, สาคูวิลาศ, M.
arundinacea L. var. variegata Hort
สาคูด่าง; Phrynium
pubinerve Blume สาดแดง, *P.
minus K. Schum. สาดแดงหนู |
|
|
|
|
Orchidaceae วงศ์กล้วยไม้
พืชอิงอาศัย และพืชล้มลุกที่มีหัวใต้ดิน
นับเป็นพืชวงศ์ใหญ่สุดในกลุ่มพืชใบเลี้ยงเดี่ยว
ทั่วโลกมีประมาณ 18,500 ชนิด ใน 788 สกุล
บางสกุลเป็นไม้เถา
ถ้าเป็นพวกอิงอาศัยจะมีลำต้นเทียม ใบเดี่ยว
เรียงเวียน หรือแผ่ออกสองข้าง
หายากที่ออกตรงข้ามหรือเป็นวงรอบ
ดอกสมบูรณ์เพศรูปผิดปกติ
ออกรวมเป็นช่อกระจะหรือช่อแยกแขนง
หรือออกเป็นดอกเดี่ยว กลีบเลี้ยง 3 กลีบ
กลีบดอก 3 กลีบ
หนึ่งในสามกลีบของกลีบดอกจะมีรูปลักษณ์ที่แผกไป
เรียกว่ากลีบปาก
ที่ส่วนบนมักผายกว้างและยับย่น
ส่วนทางด้านล่างมักรวบห่อเป็นถุงหรือเดือย
เกสรเพศผู้ 1(-3)
อัน ผลส่วนมากเป็นแบบผลแห้งแตก มี :-
Agrostophyllum khasiyanum Griff.;
Anoectochilus reinwardtii Blume
ว่านนกคุ่ม;
Apostasia wallichii R. Br.
ตานโมย, A. nuda
R. Br. ตานโมย, A.
odorata Blume ตานโมย;
*Bulbophyllum tridentatum Krzl.;
Calanthe biloba Lindl.; Cheirostylis
montana Blume; Cymbidium aloifolium
(L.) Sw. กะเรกะร่อน,
C. sp.; * Cypripedium schmidtianum
Krzl. เอื้องคลองซ่อน;
Dendrobium
anceps
Sw., D. dixanthum Rchb.f.
เอื้องเทียน, D.
indivisum (Blume) Miq. var. indivisum
ตานเสี้ยนไม้, D.
palpebrae Lindl.
เอื้องมัจฉานุ, *D. schmidtianum
Krzl. หวายชมิดท์,
D. serra Lindl.
ช้าว่านจรเข้, D. suavissimam
Rchb.f. เอี้องคำ,
D. tomentosa (Koen.) Hook.f.
เอื้องตาลหม่น, ค้างคาว;
Didymoplexis pallens Griff; Eria
bractescens Lindl.
เอื้องขี้หมา, E. lanata Griff.
เอื้องคลองพร้าว, *E.
nummularia Krzl.
เอื้องหมูสี, *E. semiconnata
Krzl. เอื้องเกาะช้าง;
Eulophia graminea Lindl.
หัวข้าวต้ม;
Hetaeria oblongifolia Blume; Liparis
disticha Lindl.
เอื้องคลองมะยม; |
Dendrobium chrysotosum
Eria tomentosa
Oberonia acaulis |
|
|
Ludisia discolor (Ker Gawl.) A. Rich.
ว่านน้ำทอง; Luisia
brachystachys Blume; Oberonia acaulis
Griff. เอื้องแฟนใบโค้ง, O.
iridifolia Lindl.; Podochilus lucescens
Blume ตานตะขาบ; Renanthera
coccinea Lour. หวายแดง;
Saccolabium ochraceum Lindl.
เอื้องประแดง, S. peperomioides Krzl.
เอื้องผักสัง; Sarcochilus
hirtulus Hook.f.; Spathoglottis plicata
Blume ว่านจุก;
Ventricularia tenuicaulis (Hook.f.) Garay
หวายน้อย |
|
|
|
Palmae วงศ์หมาก-มะพร้าว
ไม้ต้นที่มีลำต้นเดี่ยวไม่แตกกิ่งก้าน
อาจขึ้นเดี่ยวหรือเป็นกอ พบทั่วไปยกเว้นป่าหญ้า
ใบเรียงเวียน ช่อใบแบบปาล์ม หรือแบบขนนก
บางทีเป็นใบเดี่ยวแต่น้อยมาก โคนช่อใบเป็นกาบโคนลำต้น
ดอกแยกเพศหรือสมบูรณ์เพศ
ออกรวมเป็นช่อเชิงลดหรือช่อกระจะ
กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ
3 กลีบ เกสรเพศผู้ส่วนมากมี 6 อัน
ผลแบบผลเมล็ดเดี่ยวแข็ง
หรือผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด มี
:- Areca catechu
L. หมาก, A. triandra Roxb.
หมากหอม, หมากลิง; Borassus flabellifer
L. ตาล, ตาลโตนด; Calamus
palustris Griff. หวายขริง;
Caryota mitis Lour.
เต่าร้างแดง, C. furfuracea Blume;
Cocos nucifera L. var. nucifera
มะพร้าว;
*Daemonorops schmidtii Becc.
หวายโสมเขา; Korthalsia laciniosa (Griff.)
Mart. หวายสะเดาใหญ่;
Licuala spinosa
Thumb.
กะพ้อ; Nypa fruticans
Wurmb. จาก; Oncosperma
tigillarium (Jack) Ridl.
หลาวชะโอน; Phoenix paludosa
Roxb. เป้งทะเล; Pinanga
malaiana (Martelli) Scheff.
หมากงาช้างยักษ์; Salacca wallichiana
C. Mart. ระกำ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
