ชื่อวิทยาศาสตร์ :   Curcuma longa  L.
วงศ์ :  Zingiberaceae
ชื่อสามัญ :   Turmaric
ชื่ออื่น :   ขมิ้นหัว ขมิ้นแกง ขมิ้นหยวก (เชียงใหม่), ขมิ้น (กลาง), ตายอ สะยอ (กะเหรี่ยง), หมิ้น ขี้มิ้น (ใต้)

ลักษณะ : ไม้ล้มลุก อายุหลายปี สูง 30-90 ซม. เหง้าใต้ดินรูปไข่มีแขนงรูปทรงกระบอกแตกออกด้านข้าง 2 ด้าน ตรงกันข้ามเนื้อในเหง้าสีเหลืองส้ม มีกลิ่นเฉพาะ ใบ  เดี่ยว แทงออกมาเหง้าเรียงเป็นวงซ้อนทับกันรูปใบหอก กว้าง 12-15 ซม. ยาว 30-40 ซม. ดอก  ช่อ แทงออกจากเหง้า แทรกขึ้นมาระหว่างก้านใบ รูปทรงกระบอก กลีบดอกสีเหลืองอ่อน ใบประดับสีเขียวอ่อนหรือสีนวล บานครั้งละ 3-4 ดอก ผล  รูปกลมมี 3 พู
ประโยชน์ด้านกำจัดแมลง : ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช: ด้วงงวงข้าว ด้วงเจาะเมล็ดถั่ว มอดข้าวเปลือก มอดแป้ง หนอนหลอดหอม หนอนกระทู้ผัก หนอนใยผัก หนอนผีเสื้อ แมลงวันทอง ไรแดง การนำไปใช้: เหง้าขมิ้นชัน มีประสิทธิภาพในการกำจัดแมลงได้หลายชนิด
วิธีใช้:
วิธีที่ 1. ขมิ้นชัน 0.5 กก. ตำให้ละเอียด เติมน้ำลงไป 1 ปี๊บ แช่ทิ้งไว้ 2 วัน กรองเอาน้ำไปฉีดไล่แมลงวันทอง ด้วงเจาะเมล็ด ด้วงงวงข้าว มอดข้าวเปลือก และไรแดง
วิธีที่ 2. ขมิ้นชัน 0.5 กก. ตำให้ละเอียด หมักกับน้ำ 2 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 1 คืน กรองเอาน้ำจะได้สารเข้มข้น แล้วนำสารนี้ผสมกับน้ำ 8 ลิตร ฉีดพ่นแปลงผัก สามารถไล่พวกหนอนใยผัก หนอนหลอดหอม ได้ผลดี
วิธีที่ 3. ป่นขมิ้นชันเป็นผง ผสมเมล็ดถั่วต่างๆ ในอัตราขมิ้นชัน 1 กก. ต่อเมล็ดถั่ว 50 กก. เพื่อการเก็บรักษา ป้องกันแมลงมาทำลายถั่ว
สารสำคัญ: มีน้ำมันหอมระเหยประมาณ 3-4% และยังมีสารสีเหลืองส้มชื่อ curcumin ซึ่งมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เชี้อรา นอกจากนี้ ขมิ้นชันยังมีฤทธิ์ป้องกันการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร ลดการอักเสบและออกฤทธิ์ในการขับน้ำดีด้วย