อัญชันป่า

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Clitoria macrophylla  Wall.
วงศ์ : Leguminosae - Papilionoideae
ชื่อสามัญ :  -
ชื่ออื่น : หมากแปบผี (เลย) ; หำพะยาว, อัญชันป่า, เอื้องชันป่า (เชียงใหม่) ; ก่องข้าวเย็น (อุบลราชธานี)
ลักษณะ :   เป็นไม้พุ่ม(shrub)ขนาดเล็ก อายุหลายปี ปลายยอดค่อนข้างอ่อน ต้นสูง 38.42-78.66 เซนติเมตร เส้นผ่านศูนย์กลางลำต้น 2.54-3.94 มิลลิเมตร ลำต้นสีเขียวอมเหลืองมีขนยาวประมาณ 1-2 มิลลิเมตรปกคลุมอยู่มาก มี ใบย่อย3 ใบย่อย (trifoliate)รูปร่างใบย่อยแบบรูปขอบขนานแกมใบหอก(oblong lanceolate) ส่วนล่างของลำต้นมีใบเดี่ยว(simple)ขึ้นปะปน ปลายใบแบบติ่งแหลมอ่อน(apiculate)คือมีติ่งคล้ายขนยื่นออกจากปลายใบ โคนใบสอบเรียว(attenuate) ใบกลางยาว 9.03-12.95 เซนติเมตร กว้าง 3.47-4.75 เซนติเมตร ใบข้างยาว 6.4-9.1 เซนติเมตร กว้าง 3.04-3.66 เซนติเมตร ใบสีเขียว-เขียวเข้ม ผิวใบหนาค่อนข้างหยาบ หลังใบมีขนปกคลุมมาก(abundant) หน้าใบมีขนสั้นๆปกคลุมน้อยกว่า ขอบใบมีรอยหยักแบบขนครุย(ciliate) การเรียงตัวของเส้นใบแบบโค้งจรดกัน(anastomosing) หูใบสีเขียวอ่อนเป็นเส้นเรียวปลายแหลม(filiform) ออกดอกประมาณเดือนกรกฎาคม-พฤศจิกายน ดอกออกตามซอกใบและตาข้าง ความยาวช่อดอก4-5.4 เซนติเมตร ลักษณะดอก เดี่ยวรูปดอกถั่วค่อนข้างใหญ่ กลีบดอกสี ขาวนวล กลีบดอก(petal)ที่อยู่นอกสุด(standard)ยาวประมาณ 3.5 เซนติเมตร กว้างประมาณ 1.8 เซนติเมตร รูปฝักค่อนข้างนูน ฝักยาว 4.38-4.94 เซนติเมตร กว้าง 0.61-0.71 เซนติเมตร ฝักแก่จะแตก
ประโยชน์ : เป็นแหล่งอาหารสัตว์ตามธรรมชาติของ โค กระบือ สัตว์ป่า สำหรับแทะเล็ม ชาวเขาเผ่าอีก้อใช้ทั้งต้น ตำเป็นยาพอกห้ามเลือด รักษาแผลสด และแผลถลอก (วงศ์สถิตย์และคณะ, 2539)

      .................................................................................................................................................