กระพี้จั่น
Millettia brandisiana Kurz, LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE


ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ต้นขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 8-20 ม. เปลือกค่อนข้างเรียบ สีเทาอมน้ำตาล ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงสลับ แกนกลางใบประกอบยาว 10-20 ซม. ก้านใบประกอบยาว 3-7 ซม. โคนก้านบวม มักมีสีคล้ำ ใบย่อย 6-8 คู่ เรียงตรงข้าม ใบอ่อนมีขนประปราย ขนจะร่วงไปบ้างเมื่อใบแก่ ใบย่อยรูปขอบขนานหรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก กว้าง 0.8-1.7 ซม. ยาว 2.5-7 ซม. ปลายแหลมหรือมน โคนมนหรือแหลม เบี้ยวเล็กน้อย ขอบเรียบ แผ่นใบด้านบนสีเขียวเข้ม ด้านล่างสีจางกว่า ใบแก่เกลี้ยงหรือมีขนประปรายตามเส้นกลางใบด้านล่าง ก้านใบย่อยยาว 2-3 มม. ช่อดอกออกที่ปลายกิ่งและด้านข้างของกิ่ง ยาว 7-22 ซม. แตกแขนง ค่อนข้างโปร่ง เมื่อยังอ่อนมีขนสีน้ำตาลอมเหลืองประปราย แต่ละช่อมีดอกจำนวนมาก ก้านดอกยาว 2-3 มม. กลีบเลี้ยงสีม่วงดำ ติดกันคล้ายรูประฆัง ยาวประมาณ 5 มม. ส่วนบนแยกเป็นกลีบรูปสามเหลี่ยม 5 กลีบ กลีบดอกสีม่วงหรือม่วงอมชมพู ยาว 0.8-1.1 ซม. มีขนาดและรูปทรงแตกต่างกัน เกสรเพศผู้ 10 อัน ก้านชูอับเรณู 9 อันติดกันเป็นหลอดยาว ส่วนอีก 1 อันแยกเป็นอิสระ รังไข่แบนยาว มีขนสีขาวทั่วไป ฝักแบน กว้าง 2-2.5 ซม. ยาว 10-14 ซม. ตอนกลางและปลายกว้างกว่าส่วนฐาน ปลายแหลมเป็นจะงอย ฝักอ่อนสีเขียว เมื่อแก่สีน้ำตาลอมเหลือง


ถิ่นกำเนิด : -


การกระจายพันธุ์ : พม่า


การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย : ภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันตกเฉียงใต้


สภาพนิเวศน์ : ขึ้นตามป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณที่แห้งแล้ง


เวลาออกดอก : -


เวลาออกผล : -


การขยายพันธุ์ : -


ความเกี่ยวข้องกับประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ : -


อ้างอิง : 1) ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช อักษร ก. กรุงเทพมหานคร: เพื่อนพิมพ์.