|
พรรณพืชหมู่เกาะช้างอาจจำแนก ไปตาม ชนิดป่าได้เป็น
8 ชนิด ได้แก่ พืชป่าชายเลน ป่าชายหาด ป่าพรุ
ป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเชิงผา ป่าเหล่า และป่าหญ้า
ประกอบไปด้วยพวกผักกูดหรือเฟิน พวกพืชเมล็ดเปลือยหรือ พวกสน
พวกพืชใบเลี้ยงเดี่ยว และพวกพืชใบเลี้ยงคู่
เท่าที่ทราบในขณะนี้มี พวกผักกูด 116
ชนิด พวกพืชเมล็ดเปลือย 7 ชนิด พวกพืช
ใบเลี้ยงเดี่ยว 208 ชนิด
และพวกพืชใบเลี้ยงคู่ 701 ชนิด
รวมทั้งสิ้น 1,032 ชนิด
ในจำนวนนี้เป็นพรรณพืช ต้นแบบของประเทศไทยถึง 64
ชนิด ซึ่งในรายงาน จะใส่เครื่องหมาย
*
ไว้เป็นที่สังเกต และเพื่อความ
สะดวกพอสมควรในการค้นหาจะได้แยกกลุ่ม และใน
แต่ละกลุ่มจะแยกวงศ์เรียงตามลำดับอักษรโรมัน
|
|
การศึกษาพรรณพืชหมู่เกาะช้างในระยะ
เริ่มแรกต้องให้เกียรติแก่ ดร.
โจฮันเนส ชมิดท์ นักพฤกษศาสตร์
ชาวเดนมาร์กและคณะที่เดินทาง เข้ามาสำรวจในระหว่าง พ.ศ.
2442 (1899) ถึง พ.ศ.
2443 (1900)
ภายใต้การสนับสนุนของมหาวิทยาลัย
กรุงโคเปนเฮเกนและบริษัทคาร์ลเบิร์ก และในความ
ร่วมมือของรัฐบาลไทยกับกองทัพเรือไทย คณะของ ดร.
ชมิดท์ เดินทางโดยเรือกลไฟชื่อ
สยาม
ระหว่างทาง คณะฯ
ถือโอกาสสำรวจเก็บสัตว์น้ำ แพลงก์ตอนพืช
และพวกสาหร่ายทะเลมาตลอด เมื่อถึงประเทศไทย
ไปตั้งฐานสำรวจที่แหลมด่าน เกาะช้าง ใช้เวลาประมาณ
4 เดือน สำรวจบริเวณแหลมงอบ เกาะช้าง
เกาะกระดาษ เกาะสวรรค์ เกาะคราม เกาะกูด เป็นส่วนใหญ่
เก็บรวบรวมพรรณไม้ได้ประมาณ 1,500
หมายเลข ทั้งหมดนำไปศึกษา
ตรวจสอบหาชื่อชนิด |
และเก็บรักษา
ไว้ที่พิพิธภัณฑ์พืช
และพิพิธภัณฑ์สัตว์ มหาวิทยาลัย กรุงโคเปนเฮเกน
ผลของการศึกษาพรรณพืช (บก)
ทราบชื่อชนิดประมาณ 400
ชนิด และในจำนวนนี้พบว่า เป็นชนิดใหม่
ของโลก (new species)
ถึง
47 ชนิด ท่าน
ได้รวบรวมผลงานลงพิมพ์ในวารสารทางพฤกษศาสตร์
ของสมาคมเดนมาร์ก Botanisk Tidsskrift
ภายใต้หัวข้อ เรื่อง Flora of
Koh Chang ในปี พ.ศ.
2444 (1901) - 2459 (1915)
นับว่าเป็นการเปิดประตูด้านทรัพยากรธรรมชาติ
ของไทยสู่โลกภายนอก เป็นครั้งแรก
หลังจากนั้นการสำรวจพืชเกาะช้างมีการสำรวจ ย่อย ๆ
อีกหลายครั้งระหว่างนักพฤกษศาสตร์จาก กรม
ป่าไม้กับนักพฤกษศาสตร์ชาวญี่ปุ่น(มหาวิทยาลัย
เกียวโต)และนักพฤกษศาสตร์ชาวเดนมาร์ก
(มหาวิทยาลัยกรุงโคเปนเฮเกน)
แต่ไม่ปรากฏผลงานใน
การพิมพ์ผลงานเป็นหลักฐาน
จนกระทั่งเดือนตุลาคม
2543
คณะสำรวจทรัพยากรไทย
ภายใต้โครงการอนุรักษ์
พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
สมเด็จ
พระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี
ที่มีกำลัง
สำคัญจากหลายสถาบันและหลายหน่วยงาน
เช่น
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยบูรพา
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล
นครราชสีมา
กรมป่าไม้
กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
กองทัพเรือ
โดยหน่วยสงครามพิเศษทางเรือ
กรมวิทยาศาสตร์
กองทัพเรือ
และกรมกิจการพลเรือน
กองทัพเรือ
เป็นหลัก
เริ่มเข้าไปสำรวจที่เกาะกูด
เกาะช้าง
และเกาะใกล้เคียง
ในช่วงเวลาต่าง
ๆ
กัน
จนถึงปัจจุบัน
(2550)
ครั้งล่าสุด
ที่เกาะกูดระหว่าง 1-5
ธันวาคม
2549
พรรณไม้ที่ได้
จากการสำรวจทั้งหมดนำมาวิเคราะห์หาชื่อชนิดเพิ่มเติม
จากที่
ดร.
โจฮันเนส
ชมิดต์
เคยสำรวจไว้แต่เดิมไม่น้อยกว่า
600
ชนิด
รวมเป็นจำนวนทั้งสิ้น
ไม่น้อยกว่า
1,032
ชนิด
ในจำนวนนี้เป็นพรรณไม้ต้นแบบหรือเป็นชนิดใหม่
ของโลกจากประเทศไทย
รวมทั้งสิ้น
64
ชนิด
ซึ่งใน
รายงานจะใส่เครื่องหมาย
*
ไว้เป็นที่สังเกต
และเพื่อให้เกิดความสะดวกในการค้นหา
จึงได้แยก
เป็นกลุ่มพวกผักกูดหรือเฟิน
(Fern)
กลุ่มพวกพืช
เมล็ดเปลือย
(Conifer)
กลุ่มพวกพืชใบ
เลี้ยงเดี่ยว
(Monocotyledon)
และกลุ่มพวกพืชใบเลี้ยงคู่
(Dicotyledon)
และในแต่ละกลุ่มจะแยกวงศ์เรียง
ตามลำดับอักษรโรมัน |
แผนที่การสำรวจหมู่เกาะช้างของ ดร.โจฮันเนส ชมิดท์ ในปี
พ.ศ.2444 (1901) - 2459 (1915) |
|