ปูก้ามดาบ : นาฬิกาทรายธรรมชาติ

ปูก้ามดาบ (Fiddler Crab) คำว่า fiddle หมายถึงคันชักของไวโอลินซึ่งก็หมายถึง
ลักษณะเด่นของก้ามนั่นเอง

ปูก้ามดาบอยู่ในวงศ์ Ocypodidae ทั่วโลกมีประมาณ 97 สปีชีส์ ในประเทศไทยพบ 11สปีชีส์ ์
ได้แก่ Uca urvillei Uca rosea Uca paradussumier Uca dussumieri Uca tetragonon
Uca hesperiae Uca vocans Uca bengali Uca annulipes Uca periexa
และในภาคใต้ของประเทศไทย 9 สปีชีส์ในฝั่งอ่าวไทยและทะเลอันดามัน
จะพบปูก้ามดาบ 3 สปีชีส์ ได้แก่ Uca vocan hesperiae Uca forcipata Uca annulips
ฝั่งอันดามันมีความหนาแน่นของประชากรปูก้ามดาบมากกว่าฝั่งอ่าวไทย
พบปูก้ามดาบ 4 สปีชีส์ ที่ปูเพศผู้มีก้ามใหญ่อยู่ด้านขวามากกว่า 50 %ของประชากร
ปูก้ามดาบ 8 จาก 9 สปีชีส์ ปูก้ามดาบเพศผู้ที่มีก้ามแบบ brachychelous มากกว่า 50 %
ของประชากรปูก้ามดาบมีเพศผู้มากกว่าเพศเมียใน 6 สปีชีส์

ลักษณะทั่วไปของปูก้ามดาบ เป็นปูขนาดเล็ก ขอบกระดอง ส่วนหน้าแคบ ทำให้เบ้าตา อยู่ชิดกัน ก้านตายาวมาก และฝังอยู่ในร่องเบ้าตา ก้ามสองข้างขนาดไม่เท่ากัน บางพวกมีขนาดก้าม แตกต่างกัน มากอย่างเด่นชัด ลักษณะโดดเด่น ของปูก้ามดาบนั้น จะมีก้ามใหญ่อยู่ทางข้างซ้าย ก้ามใหญ่นี้จะชูชันสูงอยู่ตลอดเวลา เป็นลักษณะพิเศษนี้มีเฉพาะปูตัวผู้เท่านั้น ส่วนปูตัวเมียมีก้ามทั้งคู่เท่ากัน มันจะชุก้าม เพื่อแสดงความเป็นเจ้าของอาณาเขต ซึ่งตนอาศัยอยู่ เมื่อมีศัตรูผ่านมา นอกจากการชูก้าม เพื่อแสดงอำนาจแล้ว การชูก้ามของปูก้ามดาบ เป็นการชูก้ามเพื่อเรียกความสนใจจากปูตัวเมียอีกด้วย

ปูก้ามดาบ พบตามป่าชายเลน และป่าโกงกาง กินสาหร่ายขนาดเล็ก และซากสัตว์เป็นอาหาร ธรรมชาติเร้นลับ ของปูก้ามดาบที่น่าอัศจรรย์ใจ อีกอย่างหนึ่งก็คือ มันสามารถรู้กำหนด เวลาน้ำขึ้นน้ำลง ได้อย่างดีเยี่ยม ปูก้ามดาบ จะออกจากรูก่อนน้ำขึ้นน้ำลง ช้าเร็วกว่ากันราวๆ 2 ชั่วโมง ซึ่งนับว่าเป็นเรื่อง มหัศจรรย์เป็นอย่างยิ่ง