ชมรมคณะปฏิบัติงานวิทยาการ อพ. สธ. มีกำเนิดเมื่อวันที่  23  มิถุนายน  2544 ในการประชุมทางด้านวิชาการ ทรัพยากรไทย อนุรักษ์และพัฒนาด้วยจิตสำนึกแห่งนักวิจัยไทย ณ ห้องประชุมสารนิเทศ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากแนวคิดของคณะปฏิบัติงานวิทยาการ อพ. สธ. หลายสถาบัน ที่ได้ร่วมสนองพระราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มาเป็นเวลาหลายปี โดยมีเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่จะยกระดับกลุ่มทำงานให้เป็นองค์กรทางวิชาการที่มีมาตรฐาน เป็นประโยชน์แท้ และเป็นตัวอย่างที่ดีแก่สังคม โดยยึดพระราชดำริแห่งการอนุรักษ์ที่ให้สร้างจิตสำนึกด้วยการปลูกฝังให้เห็นความงดงาม ความน่าสนใจจนเกิดเป็นปิติ นอกจากนั้นยังส่งเสริมให้เกิดการทำงานร่วมกันในรูปของอาสาสมัคร  โดยมุ่งเน้นถึงผลสำเร็จของงานเป็นหลัก ไม่ยึดถือสถาบันต้นสังกัดเป็นที่ตั้ง สามารถเชื่อมโยงองค์ความรู้และผลงานที่ได้ในกลุ่มผู้ร่วมปฏิบัติงาน หรือองค์กรทางวิชาการอื่น ๆ ที่มีความหลากหลายของศาสตร์ต่าง ๆ จนสามารถสร้างประโยชน์แท้ จากทรัพยากรไทยอย่างคุ้มค่าและยั่งยืนแก่ประเทศชาติ ตลอดจนสามารถถ่ายทอดสิ่งที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบเหล่านี้ไปสู่เยาวชน หรือประชาชนชาวไทยได้ในทุกระดับ