|
ชื่ออื่น :
ลัน สมอแหน แหน
แหนขาว แหนต้น
ลีกษณะ :
ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ สูง 15-35 เมตร
ลำต้นเปลาตรง โคนต้นมักเป็นพูพอน
เปลือกสีเทาอมน้ำตาลหรือเป็นสีดำๆ ด่างๆ เป็นแห่งๆ
ค่อนข้างเรียบหรือแตกเป็นร่องเล็กๆ ไปตามยาวลำต้น
เปลือกในสีเหลือง
เรือนยอดกลมแผ่กว้างและค่อนข้างทึบ
กิ่งอ่อนและยอดอ่อนมีขนประปราย ใบ
เป็นชนิดใบเดี่ยว ติดเวียนกันเป็นกลุ่มตามปลายๆ
กิ่ง ทรงใบรูปรีแกมรูปไข่กลับ กว้าง 9-15
ซม. ยาว 13-19 ซม. โคนใบสอบมาสู่ก้านใบ
ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบผายกว้าง
ปลายสุดจะหยัดคอดเป็นติ่งแหลมสั้นๆ
เส้นแขนงใบโค้งอ่อน มี 6-10 คู่
เส้นใบแบบเส้นร่างแหเห็นชัดทางด้านท้องใบ
เนื้อใบค่อนข้างหนา
หลังใบเขียวเข้มและมีขนสีน้ำตาลกระจายทั่วไป
ท้องใบสีจางหรือสีเทามีขนนุ่มๆ คลุม
แต่ทั้งสองด้านขนจะหลุดร่วงไปเมื่อใบแก่จัด
ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 4-6 ซม.
บริเวณกึ่งกลางก้านจะมีต่อมหรือตุ่มหูด หนึ่งคู่
ดอก เล็ก สีขาวอมเหลือง ออกเป็นช่อเดี่ยวๆ
แบบหางกระรอก ที่ง่ามใบหรือรอยแผลใบตามกิ่ง
ปลายช่อจะห้อยย้อยลง ช่อยาว 10-15 ซม.
ดอกเพศผู้ส่วนใหญ่จะอยู่ตามปลายๆ ช่อ
ส่วนดอกสมบูรณ์เพศจะอยู่ตามโคนช่อ กลีบฐานดอก มี 5
กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยเล็กๆ
ทั้งหมดมีขนทั่วไป เกสรเพศผู้มี 10 อัน
เรียงซ้อนกันอยู่สองแถว รังไข่ ค่อนข้างแป้น
ภายในมีช่องเดียวและมีไข่อ่อน 2 หน่วย
หลอดท่อรังไข่มีหลอดเดียว ผล กลมหรือกลมรีๆ แข็ง
ผิวนอกปกคลุมด้วยขนสีน้ำตาลหนาแน่น
ออกรวมกันเป็นพวงโตๆ
ออกดอกระหว่างเดือน มีนาคม
- พฤษภาคม
ก่อนออกดอกจะทิ้งใบแล้วผลิใบใหม่จนเต็มต้นถึงจะเริ่มออกช่อ
ผลจะแก่จัดระหว่างเดือน กันยายน - พฤศจิกายน
ประโยชน์ :
เนื้อไม้ สีเหลืองอมเทา ใช้ทำฝา หีบใส่ของ
ทำเครื่องมือการเกษตร ผล ให้น้ำฝาดสำหรับฟอกหนัง ตำรายาไทยใช้ผลดิบเป็นยาระบาย ผลสุกมีฤทธิ์ฝาดสมาน
แก้ท้องเสีย
เปลือกและผลใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีเขียวขี้ม้า
|
