กำจัดหน่วย
Zanthoxylum nitidum
(Roxb.) DC., RUTACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้พุ่มรอเลื้อย
ลำต้น
และกิ่งมีหนามแหลมกระจายห่างๆ
ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่
เรียงสลับ ยาวได้ถึง 40 ซม.
ก้านใบและแกนใบมีหนามแหลม
มีใบย่อย 2-4 คู่
ใบย่อยรูปรีหรือรูปไข่
กว้าง 2.5-6 ซม. ยาว 5-12 ซม.
ปลายและโคนแหลมหรือมน
ขอบหยักห่างๆ
บริเวณรอยหยักมักมีต่อมกลมอยู่ใกล้ๆ
ขอบใบ เส้นแขนงใบข้างละ
5-12 เส้น มีหนามเล็กๆ
ตามเส้นกลางใบด้านล่าง ช่อดอกออกที่ยอดหรือง่ามใบ
ยาวได้ถึง 15 ซม.
ก้านช่อดอกอาจมีขนละเอียด
ดอกเล็ก
มีทั้งดอกเพศผู้
และดอกเพศเมีย
ดอกเพศผู้ยาว 4-5 มม.
ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยง
4 กลีบ เล็กมาก
รูปสามเหลี่ยม
โคนกลีบติดกันเล็กน้อย
กลีบดอก 4 กลีบ
สีเหลืองอมเขียว
รูปรีหรือรูปไข่ ยาว 2-3
มม. เกสรเพศผู้ 4 อัน
ก้านชูอับเรณูยาว 4-6 มม.
ชูอับเรณูโผล่พ้นกลีบดอก
อับเรณูเล็กมาก มี 2 ช่อง
รังไข่เล็กมากและไม่สมบูรณ์
ดอกเพศเมียคล้ายดอกเพศผู้
ต่างกันที่ขนาดเล็กกว่าดอกเพศผู้
และมีรังไข่ใหญ่เห็นได้ชัด
รังไข่มี 4 ช่อง
ก้านเกสรเพศเมียสั้น
ยอดเกสรเพศเมียเล็ก ผลมี
4 พู ที่ค่อนข้างอิสระ
ติดกันเฉพาะที่โคน
พูค่อนข้างกลม
เส้นผ่านศูนย์กลาง 3-7 มม.
เมื่อแก่แตกตามยาวกลางพู
แต่ละพูมี 1 เมล็ด เมล็ดค่อนข้างกลม
เส้นผ่านศูนย์กลาง 2-5 มม.
ผิวเกลี้ยง และเป็นมัน
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
จีน อินเดีย
ภูมิภาคอินโดจีน
ภูมิภาคมาเลเซีย
และญี่ปุ่น
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
:
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ภาคตะวันออก และภาคใต้
สภาพนิเวศน์ :
บนพื้นที่ระดับต่ำจนถึงสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ
500 ม.
เวลาออกดอก : -
เวลาออกผล : -
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.