กระทงลาย
Celastrus paniculatus Willd., CELASTRACEAE


ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้เถาเนื้อแข็งขนาดใหญ่ ขึ้นพาดพันต้นไม้อื่นไปได้ไกลถึง 10 ม. เปลือกเถามีขนาดใหญ่ ปริออกจากกันตามยาว ขรุขระเล็กน้อย ตามกิ่งมีช่องอากาศทั่วไป ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปรี รูปรีแกมรูปขอบขนาน รูปไข่ รูปไข่แกมรูปขอบขนาน รูปไข่กลับ หรือรูปกลม กว้าง 3-7 ซม. ยาว 5-15 ซม. ปลายแหลม มนหรือเว้าเล็กน้อย โคนแหลมหรือมน ขอบจักเป็นคลื่นถี่ๆ เส้นแขนงใบคู่ล่างสุดออกจากโคนใบ แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขนประปรายหรือเกลี้ยง ก้านใบยาว 0.8-2.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามปลายกิ่ง ยาว 5-18 ซม. มีขนประปราย ดอกเล็ก สีขาวอมเหลือง มีจำนวนมาก ดอกแยกเพศ ก้านดอกยาว 1-4 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ติดกันคล้ายรูประฆัง มีขนสั้นๆ กลีบดอก 5 กลีบ แยกกัน ยาว 2-3 มม. จานฐานดอกมีลักษณะคล้ายรูปถ้วย ดอกเพศผู้มีเกสรเพศผู้ 5 อัน และมีเกสรเพศเมียไม่สมบูรณ์ขนาดเล็กกว่าเกสรเพศผู้ ดอกเพศเมียมีเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้ไม่สมบูรณ์ ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น 3 แฉกสั้นๆ แต่ละแฉกมักแยกออกเป็นสองง่าม ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 7 มม. ผลแก่สีส้มปนเหลือง แตกตามผนังออกเป็น 3 กลีบ มี 3-6 เมล็ด เมล็ดรูปไข่ มีเนื้อสีแดงอมน้ำตาลหุ้มโดยรอบ


ถิ่นกำเนิด : -


การกระจายพันธุ์ : จีนตอนใต้ อินเดีย พม่า ภูมิภาคอินโดจีน ภูมิภาคมาเลเซีย จนถึงออสเตรเลีย และนิวแคลีโดเนีย


การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย : ทั่วทุกภาค


สภาพนิเวศน์ : ขึ้นในพื้นที่โล่ง ตามป่าผลัดใบ และป่าละเมาะ บนพื้นที่ระดับน้ำทะเลจนถึงสูงประมาณ 1,400 ม.


เวลาออกดอก : -


เวลาออกผล : -


การขยายพันธุ์ : -


ความเกี่ยวข้องกับประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ : -


อ้างอิง : 1) ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช อักษร ก. กรุงเทพมหานคร: เพื่อนพิมพ์.